پتنت اپل برای تولید آیفونهای تاشو/خمشو با استفاده از نانوتیوبهای کربنی
واحد خبر mobile.ir : تاکنون کمپانیهای زیادی — مانند ، و — از تمایل خود برای ساخت اسمارتفونهای انعطافپذیر گفتهاند و طبق برخی شایعهها در آیندهای نه چندان دور شاهد آن خواهیم بود که گوشیهای هوشمند تاشو به تولید انبوه برسند. در این میان کمپانی اپل با درخواست پتنتهایی در این زمینه، نشان داده که به این مقوله نگاه ویژهای دارد. نخستین درخواست پتنت اپل در رابطه با اسمارتفونهای تاشو در سال 2013 در اروپا ثبت شده بود. دومین پتنت اپل در این زمینه، که آن هم در اروپا درخواست شده بود، به سال 2014 برمیگردد. اما اخیرا اپل در تاریخ 1 نوامبر 2016 (11 آبان 1395) پتنتی را با همین موضوع در اداره ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا (USPTO) .
این پتنت با شماره 9,485,862 و تحت عنوان “دیوایسهای الکترونیکی با مدارهای چاپی [از جنس] نانوتیوبهای کربنی” در USPTO به ثبت رسیده و اپل در آن به استفاده از نانوتیوبهای کربنی به منظور تسهیل ساخت اسمارتفونهای انعطافپذیر اشاره میکند.
تصویر فوق، نمایی پرسپکتیو از طرح یک دیوایس الکترونیکی — مانند آیفونهای آینده — را نشان میدهد که در طول یک قسمت انعطافپذیر خم شده، که این قسمت انعطافپذیر میتواند یک شیرازه خمشو باشد که با یک لولا جفت شده است.
این نخستین پتنتی است که در زمینه طراحی اسمارتفونهای انعطافپذیر به نام اپل به ثبت میرسد، ولی اعلام این خبر کمی برای اهل فن غافلگیرکننده بود، چرا که درخواست این پتنت — که در سهماهه سوم سال 2014 به USPTO تسلیم شده بود — هیچگاه به نام اپل انتشار نیافته بود، بلکه اپل برای پنهان نگه داشتن طرح خود، درخواست آن را به نام یکی از مهندسانش به USPTO ارائه کرده بود. فایده این کار این است که وقتی درخواست پتنت به این شکل ارائه شود، هیچکس نمیتواند با جستوجو در بین پتنتهای اپل آن را پیدا کند؛ درنتیجه پتنت مذکور به شکلی هدفمند تا زمانی که به نام اپل به ثبت برسد، پنهان میماند چون در آن هنگام است که اپل باید مالکیت آن را به دست گیرد. البته این نخستین دفعه نیست که اپل از چنین تاکتیکی استفاده میکند.
اپل از مواد مختلفی چون سرامیک، شیشه، الیاف (fiber)، آلومینیوم و پلاستیک به عنوان موادی که میتوانند در ساخت چنین آیفونی در آینده استفاده شوند نام میبرد، اما به طور ویژه از نانوتیوبهای کربنی سخن میگوید. به گفته اپل، دیوایسهای الکترونیکی مورد بحث در این پتنت ممکن است به ساختارهای نانوتیوب کربنی و یا ساختارهای دیگری بر پایه کربن مجهز باشند (مثل ساختارهای گرافین، ساختارهای فیبر کربنی با فیبرهایی از کربن که از نانوتیوب تشکیل نشده باشد و …). در ادامه، در برخی موارد پیکربندیهایی که در آنها ساختارهای بر پایه کربن، ساختارهای نانوتیوب کربن هستند به عنوان نمونه توصیف میشوند.
ساختارهای نانوتیوب کربن از نانوتیوبهای کربنی تک-دیوارهای، نانوتیوبهای کربنی چند-دیوارهای یا ترکیبی از این دو تشکیل شدهاند. نانوتیوبهای کربنی میتوانند برای مدارهای چاپی یا دیگر زیرلایههای انعطافپذیر (نظیر زیرلایههای مربوط به سنسورهای لمسی و نمایشگرها) مسیرهای رسانا تشکیل داده و میتوانند در یک دیوایس الکترونیکی، اجزای ساختاری به وجود آورند.
مسیرهای رسانای نانوتیوب کربنی میتوانند گذرگاههایی را تشکیل دهند که ضمن انعطافپذیر بودن، در برابر ترک برداشتن نیز مقاوم است.
ساختارهای نانوتیوب کربنی میتوانند در ساخت کابلهای سیگنال نیز به کار روند، نظیر کابلهای انعطافپذیر مدار چاپی، بردهای سخت و غیر منعطف مدار چاپی، مدارهای چاپی که شامل قسمتهایی سخت با دنبالهای منعطف هستند (که گاهی اوقات از آن با عنوان “rigid flex” یاد میشود)، قسمتهایی از ساختارهای نمایشگر، قسمتهایی از سنسورهای لمسی نظیر چیدمانی از سنسورهای لمسی خازنی برای استفاده در نمایشگرها یا ترکپدها، ساختارهای دوربینی، ساختارهای آنتنی، ساختارهای پوششی و محافظتی، ساختارهای داخل دستگاه، قطعات الکتریکی، زیرلایهها، براکتها، دیواره کابلها و …
برای اینکه در خطوط سیگنالی که از قسمتهای خمیده یک زیرلایه انعطافپذیر عبور میکنند، ترکی ایجاد نشده و مانع عبور جریان سیگنال نشود، ممکن است برخی از این خطوط سیگنال یا همه آنها به نانوتیوبهای کربنی مجهز گردند. این نانوتیوبها میتوانند به شکلی در کنار هم قرار گیرند تا الگویی از نانوتیوبهای کربنی نظیر آنچه در تصویر فوق با شماره 62′ مشخص شده، به دست آید.
نانوتیوبهای کربنی میتوانند با خطوط فلزی نیز ترکیب شوند. به عنوان مثال، پیکربندی ترسیمشده در تصویر فوق را در نظر بگیرید. به محلی که زیرلایه منعطف 182 از لبه زاویهدار 174 (متعلق به ساختار پشتیبان 180) عبور میکند، توجه کنید. این محل تلاقی، در واقع میان سطح بالایی دووجهی 176 و سطح جانبی دووجهی 178 (هر دو متعلق به ساختار پشتیبان 180) قرار گرفته است. حال، زیرلایه انعطافپذیر 182 میتواند در این محل تلاقی، خمیده شود. زیرلایه انعطافپذیر 182 میتواند یک مدار چاپی منعطفِ نانوتیوب کربنی، یک زیرلایه انعطافپذیر در یک نمایشگر، یک زیرلایه انعطافپذیر مربوط به سنسور لمسی و یا دیگر ساختارهای مناسب انعطافپذیر باشد. گفتنی است، زیرلایه انعطافپذیر 182 ممکن است مسیرهای سیگنالی داشته باشد که روی یک لایه پلیمری منعطف 186 — مثلا یک لایه پلیایمید (polyimide) — تشکیل شده باشند. همچنین، یک لایه عایق ممکن است سطح زیرلایه 182 را بپوشاند.
همانطور که در تصویر بالا مشاهده میشود، نانوتیوبهای کربنی 172 بخشی خطی را تشکیل میدهند که خط سیگنال فلزی 170 را میپوشاند. گفتنی است این پوشش در قسمتی از خط قرار دارد که از روی لبه خمیده 174 (متعلق به ساختار پشتیبان) و خمیدگی متناظر با آن در لایه منعطف پلیمری میگذرد. پیکربندیهایی شبیه آنچه در بالا به تصویر کشیده شده، ممکن است به منظور عبور دادن خطوط سیگنال از میان یک لولا یا هر بندگاه انعطافپذیر دیگر (نظیر آنچه در اولین تصویر دیدیم) استفاده شود.